ترس ارباب و رعیت از فرفره بچهها!
به بهانه انیمیشن «بچرخ تا بچرخیم»
شاید وقتی نام انیمیشن «بچرخ تا بچرخیم» در پنجمین دوره جشنواره عمار به عنوان یکی از آثار برگزیده خوانده شد، کمتر کسی فکرش را میکرد که این کارتون 20 دقیقهای بعد از گذشت شش ماه، به صدر اخبار سیاسی رسانههای داخلی و خارجی بیاید. تا آنجا که روزنامه شرق، پخش این کارتون را تبدیل به تیتر اول خود کرد و صدای آمریکا هم واکنشی همراه با ترس و لرز نشان داد!
پیشرفت سالهای اخیر ایران در زمینه ساخت انیمیشن، امروز تبدیل به یک فرصت برای تأثیرگذاری و جریانسازی فرهنگی و رسانهای شده است. به ویژه اینکه توجه به این رسانه قدرتمند و پرجاذبه نزد جوانان انقلابی بیشتر است. اما به نظر میرسد که این اتفاق به مذاق عدهای خوش نیامده است. واکنشهای تند و شتابزده برخی از جریانهای سیاسی علیه انیمیشن «بچرخ تا بچرخیم» در عین حال که گویای تأثیرگذاری این جریان فرهنگی است، از طرفی هم نشان میدهد که هنرمندان انقلابی در این مسیر با چالش مواجهه گروههای سیاسی هم روبرو هستند.
«بچرخ تا بچرخیم» روایتی کودکانه و نمادین درباره برنامه هستهای کشور است. این موضوع در قالب داستان علاقه چند کودک به ساخت فرفره نمایش داده میشود. داستان ساده و صمیمی این کارتون به خوبی با بچهها ارتباط برقرار میکند. همچنین مسئله تلاش ایران برای پیشرفت و دستیابی به یکی از انرژیهای پاک و کاربردی، بهطور ملموسی برای بچهها ترسیم میشود. انیمیشن «بچرخ تا بچرخیم» سال قبل و در جشنواره فیلم عمار به نمایش درآمد و از این جشنواره نیز جایزه گرفت.
اما پخش این کارتون از شبکه کودک سیما، ماجراهای جدیدی را برای آن به وجود آورد. به طوری که هنوز اندک زمانی از پخش «بچرخ تا بچرخیم» نگذشته بود که رسانههای زنجیرهای آن را به عنوان ابزار تخریب دولت و برجام معرفی کردند.
این حرکت، ابتدا توسط سایت کلمه، ارگان رسانهای کودتاچیهای سال 88 کلید خورد. این سایت، با ادبیاتی پرخاشگرانه و بسیار مبتذل و غیرحرفهای، به جای نقد این اثر، به فحاشی علیه سازندگان جوان «بچرخ تا بچرخیم» پرداخت. بهطوری که در بخشهایی از گزارش سایت کلمه آمده است: «بچرخ تا بچرخیم، عنوان انیمیشنی است با موضوع هستهای به قلم محمد سرشار مدیر دلواپس شبکه کودک»، سایت کلمه همچنین تعابیری چون قانونشکن و امنیتی را علیه سازندگان این انیمیشن به کار برد . در گزارش عصبانی سایت کلمه همچنین نوشته شده که در انیمیشن بچرخ تا بچرخیم به «محبوبان مردم» توهین شده است!
پس از آن، روزنامه «شرق» در یکی از شمارههای خود، خبر مربوط به این أثر هنری را به عنوان تیتر اول خود منتشر کرد، به این ترتیب که «جنگ روانی با دولت در اوج»! اما نکته قابل توجه این بود که مطلب روزنامه شرق نشان میداد که مخالفان حتی این انیمیشن را ندیده بودند و با حداقل اطلاعات درباره آن و صرفا به توصیه اتاقهای فکر گروههای سیاسی، آن را هدف حمله قرار دادند. نکته جالب اینکه گزارش شرق، پر از گاف و اشتباهات پیش پا افتاده نوشتاری بود. به طوری که در این گزارش، فیلم مستند «من روحانی هستم» را محصول سازمان اوج معرفی کرده بود، این درحالی است که این أثر، ارتباطی با این سازمان ندارد و توسط گروههای مردمی ساخته شده است. همچنین در گزارش شرق، نوشته شده بود که «نوک تیز پیکان این انیمیشین البته به سوی «برجام» و توافق هستهای نشانه رفته است.» در این گزارش همچنین آمده است: «در انیمیشن «بچرخ تا بچرخیم» از موضعی ناامیدانه به دستاورد توافق هستهای پرداخته میشود و چهرههای شاخص کشور با تصویری نه چندان محترمانه نشان داده میشوند.»
رسول آذرگون کارگردان انیمیشن «بچرخ تا بچرخیم» هم در واکنش به روزنامه شرق گفت: برایم جالب بود که یک گزارش بدون مصاحبه، تماشای اثر و تحقیق و بررسی نوشته شود.این انیمیشن اردیبهشت سال گذشته که هنوز خبری از برجام و توافق هستهای نبود، ساخته شده و خرداد 94 آپلود شده است. این مطلب برای من بسیار خندهدار بود و لبخند بر لبم نشاند. بیشتر تفسیر به رأی یک نفر بود اما من فکر میکنم که مگر میشود، بدون تحقیق و تماشای یک اثر در خصوص آن چیزی نوشت؟! آیا این روزنامه همه خبرهایش را این گونه میزند؟!
متعاقب واکنش رسانههای اجارهای در داخل، رسانههای اجارهای خارج از کشور هم «بچرخ تا بچرخیم» را هدف حمله قرار دادند. شبکه صدای آمریکا، موسوم به voa در گزارشی با عنوان «انیمیش وابسته به سپاه: بچرخ تا بچرخیم؛ انتقاد از دولت و برجام» مطالبی مشابه روزنامه شرق و سایر رسانههای اجارهای داخل کشور را بیان کرد. این شبکه آمریکایی اعلام کرد که انیمیشن «بچرخ تا بچرخیم» با زبانی کودکانه، شخصیتهای اصلاحطلبان را به چالش کشیده است. صدای آمریکا همچنین اعتراف کرد که این گونه انیمیشنها حاصل اعتماد و سپردن کارها به جوانان در ایران است. البته صدای آمریکا معتقد است که جوانگرایی در ایران، نقش مخربی در جامعه دارد!
همچنین سایت رادیو فردا، وابسته به سازمان سیا نیز بخشهایی از گزارش پرغلط روزنامه شرق را علیه انیمیشن «بچرخ تا بچرخیم» منتشر کرد. سایت سازمان منافقین هم حتی برای اینکه از این غافله عقب نماند، از «بچرخ تا بچرخیم» به عنوان یک انیمیشن مسخرهآمیز یاد کرد!.
اما شیعیان لبنان به استقبال «بچرخ تا بچرخیم» رفتند. آنها علاوه بر انتشار نسخه عربی، یکبازی فکری نیز از روی آن درست کردهاند. موسسه کشافه الامام مهدی(عج) همچنین داستان مصور این انیمیشن را با عنوان عربی «دوری یا بلابل!» در ماهنامه لبنانی «مهدی» چاپ کردهاست.در روزهای اخیر استقبال از انیمیشن «بچرخ تا بچرخیم» در داخل ایران نیز رشد محسوسی داشته و طی یک هفته، بازدید از این انیمیشن از مجموع یک میلیون بار گذر کرده است.
سعید رضایی
............................
کیهان
1395/02/22